جوراب واریس برای درمان واریس پا و نحوه صحیح پوشیدن آن

مشکلات مربوط به رگ یکی از شایعترین بیماری‌های مزمن هستند. تقریبا 40 درصد از جمعیت ممکن است تحت نارسایی مزمن وریدی قرار بگیرند، وضعیتی که می‌تواند منجر به مسائل جدی‌تر، از جمله ورید‌های واریسی شود. جوراب‌های فشاری به کاهش علائم وریدهای واریسی کمک می‌کنند و همچنین گردش خون را بهبود می‌بخشند و عامل اصلی درمان رگهای واریسی که باعث ایجاد علائم می‌شوند، هستند.

علائم وریدهای واریسی

اگر دچار نارسایی مزمن وریدی هستید، در پایان روز به طور معمول در پاهای خود احساس سنگینی و تورم دارید. همچنین ممکن است شب، در پاهای خود احساس درد یا گرفتگی داشته باشید. این علائم زمانی رخ می‌دهند که دریچه‌های رگهای شما آسیب ببینند و حرکت خون از پاها به سمت قلب شما در برابر گرانش دشوار شود. سپس خون شروع به جمع شدن دور مچ پاها و ساق پاها می‌کند. با گذشت زمان، دریچه‌هایی که خوب عمل نمی‌کنند باعث به وجود آمدن وریدهای واریسی پیچیده یا طنابی شکل می‌شوند، که آبی یا بنفش رنگ هستند و زیر پوست شما قابل مشاهده می‌باشند. اگر قبلا یک عارضه‌ی مرتبط با رگ داشته‌اید، جوراب‌های فشاری می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند، از جمله:

• مچ پاهای متورم
• سنگینی یا درد در پاها
• خستگی و درد
• پاهای بی‌قرار
• گرفتگی شبانه

اگر عارضه‌های وریدی و علائم مرتبط با آن شما را تحت تاثیر قرار دهند، جوراب‌های فشاری ممکن است به حل این مشکلات کمک کنند.

مزایای جوراب‌های فشاری

جوراب‌های فشاری به موارد زیر کمک می‌کنند:

• بهبود جریان خون
• جلوگیری از تجمع خون در پاها
• رهایی از علائم ناشی از وریدهای واریسی، زخم‌های پوستی و ترومبوز سیاهرگی عمقی
• جلوگیری از مشکلات ناشی از عارضه‌هایی مانند زخم‌های پوستی

جوراب‌های فشاری در شرایطی که عارضه‌های وریدی بدتر می‌شوند، دارای مزایای زیادی هستند، از جمله:

• ایستادن یا نشستن طولانی مدت
• مسافرت با پرواز طولانی و یا وسایل دیگر حمل و نقل با اتاقی که جای پای محدود دارد.
• بارداری

یک مطالعه نشان داد که جوراب‌های فشاری به اندازه‌ی طول ساق پا می‌تواند باعث کاهش یا جلوگیری از تورم شبانه شوند. محققان توصیه می‌کنند افرادی که مدت زمان طولانی را در محل کار خود نشسته یا می‌ایستند، باید جوراب‌های فشاری بپوشند.

جوراب‌های فشاری چگونه کار می‌کنند؟

جوراب‌های ساق بلند فشاری (یا جوراب معمولی) نوع خاصی از جوراب‌های الاستیک است که از گردش خون سالم پشتیبانی کرده و به جلوگیری از انواع عارضه‌های سلامتی کمک می‌کنند، از جمله:

• نارسایی مزمن وریدی
• رگ‌های عنکبوتی
• رگ‌های واریسی

فشاری که این جوراب‌ها روی مچ پاها و پاها وارد می‌کنند سرخ رگها و رگ‌های سطحی را فشرده می‌کند و کمک می‌کنند تا دریچه‌های رگ به درستی عمل کنند و خون بدون مانع به سمت قلب شما حرکت کند.

بر خلاف سیستم شریانی، رگ‌ها پمپ ندارند تا خون را به قلب بازگردانند. به جای آن، رگ‌ها متکی بر انقباضات عضلانی جهت فشار دادن و هدایت خون در جهت صحیح هستند. رگ‌ها حاوی یک سری دریچه‌های یک طرفه برای جلوگیری از برگشتن جریان خون به عقب هستند. هنگامی که دریچه‌ها در عملکرد خود شکست می‌خورند، باعث ایجاد عارضه‌ای معروف به نارسایی وریدی می‌شود.

جوراب‌های فشاری پا را برای فشرده کردن رگ‌ها فشار می‌دهند و جریان خون را در جهت درست نگه می‌دارند. فشار به طور کلی در مچ پا تنگ‌تر است و به تدریج هر چه بالاتر می‌رود کاهش می‌یابد.

نحوه استفاده از جوراب‌های فشاری

پوشیدن جوراب‌ها در صبح بسیار مهم است، قبل از پایین آوردن پاها و خارج شدن از تخت، جوراب‌ها باید قبل از ایجاد تورم در پاها استفاده شوند.

خوابیدن در حالت افقی باعث عملکرد موثرتر دریچه‌های وریدی، نسبت به زمانی که نشسته یا ایساده‌اید، می‌شود. در یک موقعیت عمودی، گرانش وارد می‌شود و جریان خون به علت دریچه‌های آسیب دیده در معرض خطر است. به همین دلیل است که مچ پا و ماهیچه‌ی ساق پا معمولا صبح احساس خوبی دارند و در طول روز سنگین و متورم می‌شوند. پوشیدن جوراب‌های فشاری در صبح دریچه‌ها را در موقعیت مناسب نگه می‌دارند تا از گردش خون سالم در پاهای شما در طول روز پشتیبانی کنند.

بهتر است همیشه آنها را بپوشید مگر اینکه در حمام یا خواب باشید. هر 4 تا 6 ماه یکبار جوراب‌های خود را عوض کنید.

در ابتدا پوشیدن یک جفت جوراب فشاری می‌تواند دشوار باشد. اما با کمی تمرین متوجه می‌شوید چقدر برای شما کارآمد است. در اینجا چند نکته وجود دارد:

قبل از پوشیدن جوراب‌ها

• پس از خریدن جوراب‌ها اول آنها را با دست بشویید. این کار آنها را برای پوشیدن انعطاف‌پذیرتر و راحت‌تر می‌کند. در این صورت هنگامی که یک جفت جوراب تمیز برای پوشیدن دارید می‌توانید بقیه آنها را تمیز کنید.
• قبل از پوشیدن جوراب‌های فشاری، روی همه‌ی زخم‌های باز را پانسمان کنید.
• در رختخواب جوراب‌های فشاری خود را درآورده و هنگام بیدار شدن قبل از هر کاری اول آن را بپوشید.

پوشیدن جوراب‌های فشاری

• روی صندلی بنشینید و تکیه دهید، که باعث می‌شود تکیه‌گاهی برای پوشیدن جوراب باشد.
• بالای جوراب را با یک دست نگه دارید. سپس دست دیگر خود را داخل جوراب کرده و و تا جایی که انگشتتان به ته جوراب برسد دستتان را داخل جوراب فشار دید.
• هنگامی که قسمت سر پنجه جوراب را چنگ زدید دست خود را از داخل جوراب بیرون کشیده و جوراب را به سمت داخل برگردانید اما نوک انگشتان خود را روی قسمت سر پنجه جوراب قرار دهید.
• انگشتان پای خود را در قسمت سر پنجه جوراب قرار داده و به آرامی آن را از قسمت پاشنه رول کرده و به سمت بالا بکشید. سپس از نوک انگشتان و کف دست خود استفاده کرده و به آرامی جوراب را تا ساق پای خود بالا بکشید.
• مراقب باشید بالای جوراب را نکشید یا چنگ نزنید زیرا ممکن است جوراب پاره شود.

در صورتی که مشکل دارید

• در صورتی که نیاز دارید، دستکش لاستیکی بپوشید تا به شما کمک کند پارچه را بگیرد.
• لوسیون سیلیکون یا پودر تالک را روی پاهای خود اعمال کنید تا جوراب‌ها راحت روی پا سر بخورند. اگر جورابهایتان حاوی لاتکس هستند، یا مطمئن نیستید که حاوی لاتکس هستند یا نه، هنگام استفاده از جوراب‌ها لوسیون‌ها یا کرم‌های دیگر استفاده نکنید. هنگامی که جوراب نپوشیده‌اید می‌توانید از لوسیون یا کرم‌های دیگر استفاده کنید.
• اگر از جوراب‌های بدون پنجه استفاده می‌کنید جوراب لغزشی ابریشمی بپوشید. این کار به جوراب کمک می‌کند تا روی پا بلغزد و بعد از پوشیدن روی انگشت کشیده شود. می‌توانید این محصول را در فروشگاه‌های عرضه پزشکی تهیه کنید.
• از یک جوراب پوش یا باتلر استفاده کنید. این وسیله‌ی فلزی هنگامی که قصد پوشیدن جوراب را دارید آن را باز نگه می‌دارد. هرچند، قبل از خریدن آن را امتحان کنید زیرا ممکن است استفاده از آنها سخت باشد.
• با پزشک خود یا متخصص در فروشگاه عرضه محصولات پزشکی صحبت کنید، به خصوص اگر شما دارای معلولیت هستید که پوشیدن جوراب‌ها را برای شما سخت می‌کند.
• هنگامی که از جوراب‌های فشاری استفاده می‌کنید، در صورت داشتن درد و بی‌حسی یا تغییر رنگ انگشتان به رنگ تیره، با پزشک خود تماس حاصل نمایید.

چگونگی انتخاب میزان فشار مناسب

شما باید همیشه با پزشک خود صحبت کنید تا در مورد میزان فشار مناسب شما را راهنمایی کند. چهار میزان اصلی فشار وجود دارد:

• فشار ملایم که باید در صورتی که دچار نارسایی وریدی مزمن خفیف هستید استفاده شود تا جریان سالم خون حفظ شود و پاها سبک‌تر به نظر برسند.
• فشرده‌سازی متوسط که موثرتر است و معمولا هنگامی که دارای علائم رگ‌های عنکبوتی یا واریس هستید توصیه می‌شود.
• فشار محکم و بسیار محکم که به طور معمول در موارد جدی بیماری‌های مختلف وریدی، از جمله ترومبوز سیاهرگی عمقی، زخم‌های پا و ادم لنفاوی توسط پزشک توصیه می‌شود.

چگونگی انتخاب سایز مناسب

انتخاب اندازه مناسب برای جوراب‌های فشاری بسیار مهم است که در آن احساس راحتی کنید و از مزایای استفاده از جوراب‌های الاستیک استفاده کنید. برای اطمینان از مناسب بودن، باید اندازه گیری کنید. در اینجا نکاتی وجود دارد:

• صبح قبل از اینکه از رختخواب بلند شوید یا اینکه پاهایتان را پایین بیاورید اندازه‌گیری پاها را انجام دهید.
• برای جوراب‌های بالای زانو، باریک‌ترین قسمت مچ پا و پهن‌ترین قسمت ماهیچه ساق پا را اندازه‌گیری کنید. سپس در رختخواب بنشینید، پای خود را روی زمین قرار دهید و زانوهای خود را خم کنید تا پاهای شما زاویه 90 درجه به خود بگیرد. بین زانو خمیده هر پا و کف زمین را اندازه‌گیری کنید.
• برای جوراب‌های بالای ران، همانند اندازه‌گیری در جوراب‌های بالای زانو عمل کنید. بایستید و ران‌ها در زیر باسن را اندازه‌گیری کنید. در نهایت، فاصله بین باسن و کف زمین را اندازه‌گیری کنید.

هزینه جوراب های واریسی معمولا بسته به سایز آن متفاوت است.

آیا مردان می‌توانند جوراب فشاری بپوشند؟

با توجه به تعداد رو به افزون ورزشکارانی که از آنها برای بهبود عملکرد خود استفاده می‌کنند، هیچ مانعی برای شما جهت استفاده از آنها وجود ندارد.

نگهداری جوراب‌ها

مراقبت مناسب از جوراب‌های فشاری دشوار نیست. اما مواردی وجود دارند که باید برای حفظ ماندگاری آنها تا حد ممکن بدون از دست رفتن استحکام و مزایایشان به خاطر داشته باشید:

• از دمای آب سرد یا ملایم استفاده کنید.
• به جای استفاده از ماشین لباسشویی، جوراب‌های خود را با دست بشویید.
• از نرم کننده پارچه استفاده نکنید، تنها صابون یا مواد شوینده خفیف استفاده کنید.
• هرگز از خشک کن استفاده نکنید. به جای خشک کن آنها را آویزان کنید تا خشک شوند.

جوراب‌های فشاری ممکن است همیشه از گسترش رگ‌های واریسی جلوگیری نکنند. هرچند آنها می‌توانند به عنوان یک مکانیزم پشتیبانی عالی برای جریان خون سالم و تسکین علائم آزار دهنده عمل کنند، بخصوص هنگامی که به صورت طولانی مدت استفاده شوند.

همیشه باید در رابطه با استفاده از جوراب‌های فشاری با پزشک خود صحبت کنید. از آنجا که انواع مختلفی جوراب وجود دارد، بهترین استفاده نوعی است که پزشک توصیه می‌کند و بهترین نتیجه را برای شما دارد.

عوارض

کارشناسان پزشکی موافق این موضوع نیستند که جوراب‌های فشاری برای درمان علائم یا جلوگیری از ترومبوز ورید عمقی مفید است. اما این جوراب‌ها برای کمک به تسکین تورم و درد و کاهش احتمال ابتلا به سندرم بعد از ترومبوتیک توصیه می‌شوند.

در افراد مبتلا به بیماری شریانی محیطی، جوراب ممکن است باعث بدتر شدن دریافت اکسیژن در شریان‌ها و اختلال جریان خون شود. افرادی که مشکلات حسی دارند مانند افرادی که مبتلا به نوروپاتی محیطی هستند ممکن است احساس نکنند که جوراب فشاری بیش از حد تنگ باشد، که این امر می‌تواند گردش خون را مختل کند.

برخی عارضه‌های پوستی و یا عفونت‌ها ممکن است با استفاده از جوراب‌های فشاری و پوشانده شدن و فشار در ناحیه، بدتر شوند.